Appelius, Johannes Conradus (1715-1798)

Johannes Conradus Appelius werd in 1715 in het Graafschap Tecklenburg geboren. Op 18 september 1715 gedoopt in Lotte, een dorp vlak bij Osnabrück. Toen hij 19 jaar was, ging hij theologie studeren op de Acade­mie van Groningen.  In de zomer van 1737 rondt hij zijn studie af, en word predikant. hij heeft 60 jaar het ambt, trouw bediend, en heeft veel gestreden tegen de droeve toestand van de volkskerk.

Ds. Appelius stond in 1738 te Jukwert, in 1742 te Appingedam, waar hij ook als rectoraat van de Latijnse school waarnam. In 1744 vertrok hij naar Uithuizen en van 1751 tot 1798 in Zuidbroek.

Hij heeft veel gestreden om de zuiverheid van de sacra­menten, waarbij E. van Eerde en H. Janssonius betrokken waren. Volgens deze predikanten behoorde elk lid, die zich misdroeg, toch tot het Heilig Avondmaal toe te laten. Appelius was van mening dat alleen Gods kinderen recht hadden op dit Heilig sacrament. In zijn opvattingen over de Kinderdoop leerde hij; dat de verzegeling van het sacrament alleen voor de bondgenoten geldt. Op het moment dat het kind de waterdoop ontvangt geldt dat niet voor het kind. Het recht van de kinderdoop vond Appelius gegrond in de verhouding van het kind tot de gehele gemeente. Niet de ouders, maar de gemeente, die voor de kinderen de belofte ontvangt, omdat zij in de plaats van Abraham is getreden, wordt direct in de doop aangezien en gezocht. In theologische opvattingen volgde hij Ursinus, Teelinck, à Brakel, Dr.Comrie en anderen. Appelius was een uiterst waakzaam herder en leraar, die het gevaar bestreed dat men de krachten van een onbekeerde, met de benaming van de gemene genade des Geestes, zou verheffen. Appelius lag de nadruk op de onmiddellijke werking van de Geest des Heeren, die wederbarend, een schuldige zondaar als een ingegeven gunst, door een wonder, uit het niets verschijnt. Hij schreef ongeveer 10 boeken, veelal in brieven. Appelius kan wel de laatste vertegenwoordiger van de Nadere Reformatie genoemd worden. De problematiek waarmee hij te maken kreeg duikt steeds weer op in Gods Kerk. Ds.Appe­lius was een goede exegeet, maar had ook de gave, op een eenvoudige wijze, het geestelijk leven van Gods volk te weerleggen.

Hij is de auteur van onder andere: ‘Aanmerkingen over..’t Evangelie’, ‘Zedig en vrijmoedig onderzoek, ‘De Herformde leer van den geestlyken staat des menschen’, waarin hij zijn standpunt over het Heilig Avondmaal heeft verdedigd