Manton, Thomas

Thomas Manton werd gedoopt op 31 maart 1620 in de Lydeard St.Lawrence te Somerset. Dit plaatsje lag in de zuidwestelijke hoek van Engeland. Zijn basisopleiding volgde Thomas op de Blundell’s School in Teveron, Devon. Daarna ging hij aan het Wadham College, de beroemde Universiteit van Oxford, studeren. Aan het Hart Hall College behaalde hij in 1639 zijn BA akte.

Door Joseph Hall, de Bisschop van Norwich, werd Manton als Diaken van die gemeente van Norwich, bevestigd. In 1640 werd Manton benoemd als student van het Sowton in Devon. Hier bleef hij van 1640 tot 1643. Van 1643 tot 1645 was hij in deze functie te Colyton, in Devon. In 1645 vertrok Manton naar Londen. Dit was een grote  verandering voor Thomas. Van het boerenland naar een drukke wereldstad. Daarna verhuisde hij naar een kleine stad; Stoke Newington, in Middleses County. Hier hield Manton zijn beroemde Bijbellezingen. Hij begon in juli 1640 met Jesaja 53. Vervolgens het Boek Jacobus, in de winter van 1640. In begin 1650 behandelde hij het Bijbelboek Judas. In de periode dat Manton in Stoke Newington stond, kreeg hij een uitnodiging van het Engelse Parlement, om op 30 juni 1647, een predikatie te houden, een Vastendag voor het Parlement. Manton heeft in totaal 6 keer voor dit Parlement gepreekt. Zijn eerst preek nam Manton uit Zacharia 14:9. Op 30 juni 1648, excact een jaar later, hield hij een predikatie uit Openbaring 3:20. In deze preek wees Manton op de geesteloze dagen waarin ze leefden. Manton was, als één van de drie klerken, afgevaardigd naar het Westminster Assembley. Hij schreef op verzoek van de Westminster Confession, in 1658, een voorwoord in de tweede editie van de Westminster Confession. Thomas heeft ook als veldprediker in het leger van Oliver Cromwell dienst gedaan. In 1656 vertrok Manton weer naar Londen, en werd docent aan het Westminster Abbey. Gelijktijdig was hij rector van de St.Paul’s Covent Garden. Zijn voorganger was de beroemde Obadja Sedgwick. In deze periode overleed Cromwell, en liet Engeland bestuurloos achter.

Manton was een Presbyteriaan. In 1660 is hij in ons land geweest, en bezocht onder andere de stad Breda. Nadat Koning Karel weer in ere was hersteld, keerde Manton weer terug naar zijn vaderland. Hem wachtte een grote taak. Hij nam deel aan de grote vergadering de Savoy Conferentie. Hier werden de opvattingen en misvattingen over het Engelse Gebedenboek besproken. Deelnamers waren Presbyterianen en de Congregationalisten, die tegenover elkaar stonden.
In 1662, het beruchte jaar van de Restauratie, werd de Wet van Uniformiteit ingevoerd. Alle predikanten en theologen werden weer opnieuw bevestigd of geschorst. Veel Puriteinen en Presbyterianen werden in deze jaren herderloos, omdat hun voorgangers werden geschorst. Ze moesten trouw beloven om het Gebedenboek te aanvaarden en daaruit te zingen. In deze hectische tijd kreeg Manton een gemeente aangeboden te Rochester. Manton heeft om principiële reden voor dit beroep bedankt.
Op 17 augustus 1662 heeft Manton zijn laatste predikatie uitgesproken. Deze dienst werd in de Covent Garden gehouden. Hij preekte uit Hebreeën 1. Daarna heeft hij 6 maanden, in 1670, in de gevangenis doorgebracht. In 1672 kreeg Manton toestemming om in zijn eigen huis te preken. Hij ging toen naar de Pinner’s Hall waar hij als docent werkzaam was. Op 18 oktober 1677 is deze geleerde en veelzijdige man overleden.

Manton werd vooral bekend om zijn inhoudsvolle, en bevindelijke prediking. De latere John Charles Ryle stond hoog op hem. Ook Charles Spurgeon heeft veel gebruik gemaakt van de werken die Manton nagelaten heeft. Spurgeon noemde Manton: Hij is niet uitmuntend, maar hij is altijd slim, hij was niet oratorisch, maar eerder krachtig. Hij was niet opvallend maar zijn preken waren diepgaand. Spurgeon noemt het Boek Jacobus van Manton zijn beste werk. Manton schreef de volgende boeken: ‘De goede weg tot Heyl en Vrede’, hetwelk in 1656 in Engeland verscheen. Ook schreef hij ‘De verzoeking van Christus in de woestijn’ die in 1685 verscheen. Verder ‘De verheerlijking van Christus op de berg’, 1685. Thomas schreef verder ‘Spyse uyt den Eter’ dit werk verscheen in 1647 te Londen. De Nederlandse versie kwam, in 1661 te Bolsward, uit. Een bekend boek van Manton is: ‘Het Gebed des Heeren’. Ook zijn ‘De Triumphe der Heyligen’, die in 1651 verscheen, was een bekend boek van Thomas.